Izydor Gustaw OBERHARD – Profesor.

MEDYK Artykuł str. 2 o Izydorze Gustwie Oberhard (Елена Федорова)

MEDYK Artykuł str. 2 o Izydorze Gustwie Oberhard (Елена Федорова)

O Izydorze Oberhard pisaliśmy ( tutaj), ( tutaj), ( tutaj), (tutaj), ( tutaj), ( tutaj), ( tutaj)

“Jeżeli się komuś wydaje, że panuje nad swoim życiem, że decyduje o własnej przyszłości – bardzo się myli. Jeżeli ktoś sądzi, że postępując właściwie i starannie, oraz żyjąc uczciwie  otrzyma od życia nagrodę – będzie rozczarowany. Jedyne na co można liczyć, to na to, że ktoś będzie o nas pamiętał. Bez gwarancji że tak się stanie… “

Oto opis kariery naukowej i śmierci prawego człowieka: profesora Izydora Gustawa Oberhard.

MSZ Rzeczpospolita Polska - informacja

MSZ Rzeczpospolita Polska – informacja

  • Lata 1916 – 1930 – kariera naukowa.

Po przybyciu do Irkucka, zwolniony z zesłania (1916r.), Izydor Gustaw OBERHARD, dość szybko odnalazł się w nowej rzeczywistości.

Jako socjalista, generalnie popierał rewolucje. Jako naukowiec, magister farmacji i doktor filozofii, zdawał sobie sprawę, jak wielkie możliwości w realizacji naukowych marzeń stwarzają nadchodzące zmiany. Tym bardziej, że nowa władza potrzebowała młodych wykształconych i aktywnych ludzi z wizją nowego świata.

Zresztą większość naukowców sprzed rewolucji i tak rozstrzelano lub wysłano do obozów.

Szczesliwe lata Izydor, Aleksander, Klaudia 1922

Szczesliwe lata Izydor, Aleksander, Klaudia 1922

Lata 1917 – 1930 to w zasadzie pasmo sukcesów naukowych Izydora Gustawa Oberhard. Sukcesów prawdziwych. Zawdzięczał to wiedzy farmaceutyczna, popartej wykształceniem filozofa, dzięki czemu patrzył na problemy naukowe w sposób syntetyczny, a jego wizja medycyny znacznie wykraczała poza czasy w jakich żył.

Został doceniony i w  1918 roku wyznaczono go na ludowego komisarza od spraw farmacji w centralnej Syberii.

Zatrudniony na Uniwersytecie w Irkucku wraz z grupa specjalistów prowadził badania w zakresie medycyny  tybetańskiej – wyrosłej z badań prof Badmajewa ( Н. Н. Бадмаева ) i jednocześnie kreślił wizje kierunków rozwoju farmacji w ZSRR. Władza szybko dostrzegła potencjał młodego naukowca i w 1923 roku zaproponowano mu katedrę profesorska na Uniwersytecie w Leningradzie i Instytucie Medycyny Eksperymentalnej.

  • Rok 1931 – pierwsze ostrzeżenie – Sprawa O. O. Gartocha ( Оскар Оскарович Гартох (1881 – 1942))
Izydor z synem Aleksandrem w 1923 roku (Leningrad)

Izydor z synem Aleksandrem w 1925 roku (Leningrad)

W latach 30-ych XX wieku w ZSRR trwała walka o władzę. Chociaż przywództwo Stalina było niekwestionowane, to wódz uważnie obserwował, czy ktoś z podwładnych nie stanowi zagrożenia. Jednym z potencjalnych kandydatów był Siergiej Kirow, od 1926 roku sekretarz leningradzkiego oddziału partii. Zbyt długie brawa dla Kirowa na XVII Zjeździe Partii w 1934 roku, zmusiły Stalina do zorganizowania spisku i zabicia potencjalnego konkurenta ( 1. XII. 1934).

“…. NKWD cały czas szuka potencjalnych przeciwników i konkurentów dla władzy i jak każda instytucja tego typu rozliczana jest z wyników. Środowisko naukowców, to łatwy chleb dla siepaczy. Są skupieni na własnych sprawach naukowych, łatwo ich złamać, nie są fanatykami żadnej władzy więc bez problemu padają ofiarami prowokacji. A znane nazwiska aresztowanych przynoszą splendor i premie śledczym… W centrum tych wydarzeń znalazł się profesor Izydor Gustaw Oberhard. Nietrudno go było nie zauważyć. W 1931 roku jest cenionym specjalistą w dziedzinie farmacji nie tylko w ZSRR ale i w całej Europie. Nie wszystkim towarzyszom – także spośród naukowców – podoba się kariera Izydora…..”

Pamietnik Klaudii - opis podrózy Izydora do Niemiec w 1928 roku

Pamietnik Klaudii – opis podrózy Izydora do Niemiec w 1928 roku

Oficjalnym powodem pierwszego aresztowania 30 stycznia 1931 roku było: “укрывательстве контрреволюционных элементов, нелегально проживающих в СССР” ( ukrywanie antyrewolucyjnych elementów nielegalnie przebywających w ZSRR ) co oznaczało w przypadku Izydora Oberhard posiadanie r z e c z y ( nie osoby ) zakazanej w ZSRR. Chodzi o paczkę przesłaną z Niemiec.
Przesyłka z dokumentami i próbkami badań wysłana została  na nazwisko współpracownika mikrobiologa O.O. Gartoha, w sprawie otrzymania której Izydor Oberhard musiał składać pisemne wyjaśnienie, że jej zawartość przeznaczona jest dla Instytutu.

Patenty Izydora OBERHARD

Niektóre patenty Izydora OBERHARD

Podejrzenia skupione są na Izydorze Oberhard wynikają z faktu, że był członkiem Niemieckiego Towarzystwa Farmaceutycznego i że w 1928 roku brał udział w sesji tej organizacji w Niemczech. Odwiedził też w drodze powrotnej Polskę, w tamtym czasie wroga ZSRR.

Wraz z Izydorem Oberhard została aresztowana też grupa mikrobiologów: PF Zdrodovsky , Wirginia Barykina OO Gartoh , IP Krichevsky , MI Schuster , LA Zilber , AD Sheboldaeva GI Safonovoj (П.Ф. Здродовского, В.А. Барыкина, О.О. Гартох, И.П. Кричевского,М.И. Шустера, Л.А. Зильбера, А.Д. Шеболдаевой, Г.И. Сафоновой).

 

Оскар Оскарович Гартох ( Gartoch)

Оскар Оскарович Гартох ( Gartoch)

O. O. Gartoch ( О.О. Гартох) , przyznał się do udziału w spisku “majacym na celu zamach na dowódcę i przyjaciela ludzkości Stalina, szpiegostwo na rzecz Niemiec hitlerowskich , w formie działań wywrotowych zanieczyszczenie w przypadku wojny , źródeł wody i sabotażu z przodu kontroli epidemii  “ .Został zwolniony przez NKWD (za protekcją rządu francuskiego i noblisty Romain Rollanda ) i w 1941 roku uhonorowany tytułem ” Zasłużony Naukowiec ZSRR”.
Równo 11 lat później (30 stycznia 1942r) , Gartoch    został skazany na śmierć za szpiegostwo i zabity w więziennym korytarzu przez NKWD.

Wielka Encykloperdia Medyczna -jeden z wielu wpisów I.Oberhard

Wielka Encykloperdia Medyczna -jeden z wielu wpisów I.Oberhard

W efekcie interwencji profesora Iwana Pawłowa i pisarza Gorkiego (wielkiego zwolennika medycyny tybetańskiej i animatora Instytutu Medycyny Eksperymentalnej) – cześć naukowców min. Izydor Gustaw Oberhard została uwolniona, ale ich teczki tylko na jakiś czas zostały odłożone na półki.

Należy pamiętać, że mimo propagandowych mitów, ani uczony Iwan Pawłow (Иван Петрович Павлов), ani pisarz Maxim Gorki j nie należeli to “twardogłowych komunistów” i wielokrotnie wyrażali swoje wątpliwości co do idei “rewolucji światowej”. Jednak ze względu na sławę i osiągnięcia, a także – w przypadku Pawłowa – ze względu na nowatorskie eksperymenty w zakresie poszukiwania “pigułki młodości i zdrowia” ( każdy dyktator marzy o wiecznej władzy ) i prowadzonych badań dla wojska, ich argumenty w obronie naukowców zostały uwzględnione. 

Lata 1932 – 1938 to ostatni okres życia i kariery Izydora Gustawa Oberhard. Jako człowiek prawy, wierzy, że aresztowanie w 1931 roku było pomyłką i dalej pozostaje na celowniku swoich wrogów, walcząc o lepsze jutro ZSRR. To dziwne, bo jako wykształcony i doświadczony obywatel, znający realia tamtego okresu, posiadający znajomych i współpracowników represjonowanych przez władze, będąc świadkiem czystek i prowokacji, powinien przewidzieć co może się wkrótce wydarzyć.

Izydor Oberhard. 1937 rok. Przed aresztowaniem przez NKWD.

Izydor Oberhard. 1937 rok. Przed aresztowaniem przez NKWD.

W 1934 roku, ze względu na reorganizacje Instytutu Medycyny Eksperymentalnej ( ma on status “Państwowy”) Izydor wraz z drugą żoną i Zoją i córeczka Irenką wyjechał do Moskwy, gdzie  kierował utworzoną przez siebie katedrą Chemii na wydziale farmacji Moskiewskiego Uniwersytetu.

Cały czas poświęca na prowadzenie badań, wykłady, pisanie prac naukowych…  jakby chciał zapomnieć o aresztowaniu w 1931 roku, o obserwujących go milicjantach w cywilu, o pytaniach zadawanych współpracownikom i studentom na jego temat. Śpieszy się, bo w 1938 roku, ma opuścić Instytut pierwsza grupa studentów, kształconych w na stworzonym przez Izydora wydziale.

Rehabilitacja: Izydor Oberhard

Rehabilitacja: Izydor Oberhard

Po zabójstwie Kirowa (1934), w Leningradzie (Petersburg) rozpoczęły się represje. Obywatele domyślali się, a władza wiedziała, że za zabójstwem stoi Stalin i że sam Kirow – wieloletni sekretarz partii w Leningradzie był w swoim mieście wpływową osobą. Wypędzono z Leningradu ( Petersburg) dziesiątki tysięcy ludzi (potencjalnych wrogów ludu, ale też potencjalnych zwolenników Kirowa i zmian we władzach), a w obawie przed sabotażem aresztowano naukowców chemików, biochemików i mikrobiologów.

Dom w ktorym mieszkał Izydor Oberhard przed aresztowaniem (28.09.1937)

Dom w ktorym mieszkał Izydor Oberhard przed aresztowaniem (28.09.1937)

Dotyczyło to także grupy specjalistów od spraw tzw. medycyny eksperymentalnej prof Badmajewa ( Н. Н. Бадмаева ), dr. Speranskiego , Izydora Oberhard (А. Д. Сперанский и И. А.Обергард) – wywodzących się z Uniwersytetu w Irkucku oraz  innych badaczy: V.P. Kashkadamov, L.L. Wasiliew, K.I. Povarnin, A. K. Borsuk, P.F. Lesgaft, M.D.Tushino, Y.I Perihanyants, A.F. Gammerman, A.B. Verigo i inni (В. П. Кашкадамов, Л. Л. Васильев, К. И. Поварнин (психоневролог), А. К. Борсук, М. В. Елкин , М. Д. Тушинский , Я. И. Периханянц , А. Ф. Гаммерман, А. Б. Вериго ).

Komunarka, place of mass-murder by communists

Komunarka, place of mass-murder by communists

Także dzięki animozji wśród samych uczonych i ich niespełnionych ambicji NKWD miała łatwe zadanie w wymuszaniu zeznań i preparowaniu oskarżeń ( min. zarzucając twórcy radzieckiej medycyny tybetańskiej Badmajewowi ( ( Н. Н. Бадмаев ) kradzież leków co w efekcie doprowadziło do skazania i zamordowania naukowca w 1939 roku). Podobnie represjonowano V.P. Kashkadamova ( В. П. Кашкадамов) i wielu innych.

25 czerwca 1937 roku, przyjaciel i współpracownik Izydora Oberhard  – Komisarz Zdrowia  Grzegorz Kamiński (Григорий Наумович Ками́нский) wystąpił na 25 plenum Komitetu Centralnego i zarzucił Berii ( Ludowy Komisarz Spraw Wewnętrznych ZSRR ) prace w 1920 roku w kontrwywiadzie azerbejdżańskiej partii MUSAWAT – głoszącej wolność dla Azerbejdżanu (który został podbity przez Armie Czerwoną), oraz o wcześniejsza współpracę z wywiadem angielskim . 

 

Grigory Naumovich Kaminsky

Grigory Naumovich Kaminsky

Zarzucenie szefowi NKWD zdrady spowodowało natychmiastowe aresztowanie Kamińskiego. Nikt na plenum go nie poparł, chociaż prawdopodobnie plan przeciwników Berii (Jagoda, Bucharin, Rykow)  zakładał , że  po takim wystąpieniu oprawca Ławrientij Beria  zostanie usunięty z partii.  W obronie przyjaciela podczas przesłuchań w NKWD stanął Izydor Gustaw Oberhard i został także szybko aresztowany (28.09.1937), chociaż bezpośrednim pretekstem była sprawa z lustrem (klik). Obaj Kamiński i Oberhard zostali osądzeni w tym samy procesie w lutym 1938 roku i skazani za szpiegostwo. Kamińskiego zabito 8 lutego 1938 roku, a Izydora Oberhard miesiąc później  15 marca 1938 . Do 1959 roku (gdy został zrehabilitowany) nikt z rodziny nie wiedział, że został stracony 21 lat wcześniej..

Z dzisiejszego punktu widzenia tamtejszych wydarzeń, opisane “procesy” były konsekwencją walki na gorze władzy i przegranej wysokiej rangi dygnitarzy takich jak Bucharin, Rykow Jagoda (Бухарин, Рыков, Ягода) – tzw. “II moskiewski proces”. Izydor Gustaw Oberhard – naukowiec, nie polityk – znalazł się po prostu w złym czasie i w złym miejscu.

 

W 1936 pisarz Maxim Gorkij ( Горький) już nie żył, podobnie jak akademik Iwan Pawłow, a to im Izydor Gustaw Oberhard. zawdzięczał zwolnienie z aresztu w 1931 roku ( pierwsze aresztowanie)

O rodzinnej tragedii związanej z  drugim aresztowaniem pisaliśmy tutaj.

Masowe groby (Moskwa Kommunarka)  Izydor Oberhard

Masowe groby (Moskwa Kommunarka) Izydor Oberhard

Izydor Gustaw Oberhard pozostawił po sobie kilkadziesiąt prac naukowych, podręczników i szereg patentów. Był współautorem min. Wielkiej Encyklopedii Medycznej. Mimo upływu wielu lat, jego prace naukowe są wymieniane w bibliografiach współczesnych badaczy. Był też współtwórcą (1919)  i wieloletnim redaktorem czasopisma farmaceutycznego “Всероссийский фармацевтический вестник”.

Spoczywa w niezidentyfikowanym zbiorowym grobie na Moskiewskim cmentarzu ( Moskowskaja oblast’, Kommunarka ).

KOBIETY z rodziny OBERHARD: Irenka (1933 – 1942) – łzy dziecka. Bez przebaczenia.

” Są wydarzenia których nie można usprawiedliwić w zaden sposób, a skala cierpienia jakie te wydarzenia niosą jest poza możliwością opisu.

Irena Oberhard 1933 - 1942

Irena Oberhard 1933 – 1942

To ból, męczeństwo i krzywda małego, bezbronnego dziecka, niewinnego w swoim dzieciństwie. Żadne argumenty, żale i rehabilitacje, żadna idea i żadna najsprawiedliwsza wojna nie zmażą winy tych, którzy spowodowali ból i cierpienie kilkuletniej dziewczynki, której odebrano rodziców, a następnie zamordowano w czasie ewakuacji Leningradu w 1942 roku.”

O małżonkach Izydorze i Klaudii Oberhard pisaliśmy (tutaj), (tutaj), (tutaj), (tutaj), (tutaj)

Irkuck 1923 - rodzina OBERHARD

Irkuck 1923 – rodzina OBERHARD

Z wielkiej miłości która zapłonęła w Irkucku w 1917 roku, pozostało po przeprowadzce do Leningradu (1923r) : niewiele. Naukowa kariera Izydora Oberhard osłabiła więzi rodzinne. Częste wyjazdy, praca na uczelni i nocne pisanie artykułów naukowych ( a wszystko w jednopokojowym sublokatorskim mieszkaniu z zona i dwójka dzieci ) musiały doprowadzić do spięć i kryzysu. Być może wina leżała także po stronie Klaudii, która pracując na zmiany w aptece musiała prowadzić dom i wychowywać Aleksandra i Annę. Małżonkowie zamknięci w swoich własnych światach oddalali się od siebie coraz bardziej.

Gdy Izydor Oberhard, poznaje studiująca na Uniwersytecie Leningradzkim Zoję Anisimową ma 38 lat. Rozwód jest kwestią czasu i w 1928 roku Izydor i Zoja stają na slubnym kobiercu. W genealogii rodzinnej pojawia się nowa osoba: Zoja Iwanowna Oberhard.

Zoja, irenka, Izydor - 1934 rok

Zoja, irenka, Izydor – 1934 rok

Małżonkowie zamieszkują pod nowym leningradzkim  adresem przy ulicy Zwierinskiej 2. Dzieci Izydora z pierwszego małżeństwa z Klaudią zostają z matką, ale często przemieszkują także u ojca ( w każdym razie tak się dzieje do 1934 – gdy Izydor podejmuje prace na Moskiewskim Uniwersytecie.)

W 1933 roku Zoji i Izydorowi urodziła się córka, której na (cześć siostry Izydora) nadali imię Irena.

Od początku lat 30-ych XIX wieku w ZSRR szaleje terror, będący wynikiem walki o władzę. Fikcyjne procesy są na porządku dziennym, prowokacje, zabójstwa polityczne, przesłuchania NKWD, krótko mówiąc użyty został cały arsenał władzy totalitarnej.

W 1928 roku Izydor odbywa podróż służbowa min. do Niemiec, po drodze odwiedzając żyjąca w Polsce siostrę Irenę. Już wtedy jest obserwowany i prawdopodobnie wtedy ktoś z NKWD zakłada teczkę dotyczącą “lojalności i możliwości kontaktów Izydora Oberhard z obywatelami obcych państw”

Pierwsze aresztowaniw Izydora Oberhard

Pierwsze aresztowanie Izydora Oberhard

W 1931 rok Izydor Oberhard zostaje ( wraz z innymi uczonymi) zatrzymany przez NKWD, ale po interwencji Pawłowa u Mołotowa, zwolnieni.

Nowe awanse zagłuszają instynkt samozachowawczy Izydora.

W 1934 roku wyjeżdża do Moskwy, tworzy i obejmuje katedrę chemii na wydziale farmacji, współredaguje wielka encyklopedie medyczna, zgłasza cały szereg patentów, pisze książki i podręczniki naukowe……

Swastyka buddyjska (ok 1300 roku)

Swastyka buddyjska (ok 1300 roku). Azjatycki symbol szczęścia

W 1936 roku wraz z rodziną spędza wakacje w kurorcie w Azji i przywozi stamtąd lustro, które wiesza w przedpokoju. W dolnej części ramy jest swastyka – azjatycki symbol szczęścia i pomyślności (zawłaszczony przez Niemców jako symbol faszyzmu). Zoja zakleja swastykę plastrem. Przez mieszkanie nowej rodziny Oberhard  przewijają się dziesiątki naukowców i studentów. Pewnego wieczora, Zoja zauważa, ze plaster został odlepiony, a godzinę później do mieszkania dobija się NKWD i aresztują Zoję i Izydora pod zarzutem szpiegostwa i sprzyjania Niemcom. Zrozpaczona 3 lenia Irenka zostaje przewiezione do specjalnego domu dziecka ” dla dzieci wrogów ludu”.

Rehabilitacja: Izydor Oberhard

Rehabilitacja: Izydor Oberhard

Ponieważ akurat trwa czystka i sprowokowany tzw. proces Kirowa – sprawa Izydora i Zoji zostaje dołączona do procesu. Mimo gróźb ze strony NKWD że Irenka zostanie zabita, Izydor nie przyznaje się, wierząc że ” to tylko pomyłka i sprawiedliwość zwycięży “. Małżonkowie zostają skazani w 1937 roku, a w marcu 1938 Izydor Oberhard zostaje zamordowany w więziennym korytarzu. Zoja trafia do obozu/więzienia (marzec 1938r). Dodatkową karą było pozbawienie praw do korespondencji. Córka Izydora z pierwszego małżeństwa dopiero po 21 latach dowiaduje się o śmierci ojca.

Trudno sobie wyobrazić, co przeżywali rodzice kilkuletniej dziewczynki o której losie nic nie wiedzieli i co czuło dziecko pozbawione kontaktu z rodzicami żyjące w pól więziennym rygorze z etykietą “dziecka wrogów ludu”. System opierał się na indoktrynacji i życia w kolektywie jako czymś lepszym niż rodzina. Dzieci z sierocińca pracowały od najwcześniejszych lat. Myły naczynia i sprzątały dziedziniec w wieku do lat czterech, pracowały na polach kołchozów od siódmego roku życia, a gdy osiągnęły jedenasty rok życia, wysyłane były do pracy w fabryce. Wpajano im kult czynu Pavlika Morozova – gdzie denuncjacja była najwyższym dobrem.

Rozkaz nr 00486 NKWD (pełna nazwa: Rozkaz Operacyjny Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych ZSRR nr 00486 z dnia 15 sierpnia 1937 roku) instruował funkcjonariuszy aparatu nacisku o konieczności stosowania represji politycznych wobec współmałżonków wrogów ludu, zwanych także “zdrajcami Ojczyzny, członkami prawicowo-trockistowskich organizacji szpiegowsko-dywersyjnych zaliczanych – zgodnie z rozkazem nr 00447 NKWD do pierwszej i drugiej kategorii (przestępców politycznych) począwszy od dnia 1 sierpnia 1936”. Rozkaz został podpisany przez Nikołaja Jeżowa szefa NKWD i Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego (GUGB).

Wprawdzie preambuła rozkazu wymieniała jedynie współmałżonków, szczegółowa instrukcja wymieniała także “niebezpieczne socjalnie dzieci w wieku powyżej 15 lat” oraz dzieci poniżej 15 roku życia. Stąd rozkaz ten był nazywany Rozkazem o członkach rodzin zdrajców Ojczyzny (Приказ о ЧСИР (членах семей изменников Родины)).

W 1939 roku, po śmierci Izydora, jego pierwszej zonie Klaudii udało się uzyskać opiekę prawną nad Irenką i zabrać ją do swojego mieszkania w Leningradzie.

Klaudia Oberhard z dziecmi: Aleksandrem i Anna ( 1936 r. )

Klaudia Oberhard z dziecmi: Aleksandrem i Anna ( 1936 r. )

Wojna totalna pomiędzy Niemcami i ZSRR, gdzie codziennie ginęły dziesiątki tysięcy żołnierzy i niepoliczalne ilości cywilów, osiągnęła apogeum w czasie blokady Leningradu. Horror jakiego doświadczyli mieszkańcy, łącznie z kanibalizmem był opisywany w setkach publikacji. Świadkiem tego wszystkiego była także kilkuletnia Irenka

10 kwietnia 1942 roku podczas próby ewakuacji przez zamarznięte jeszcze jezioro Ładoga niemiecki lotnik zrzucił bombę na jadącą kolumnę samochodów. Zginęły wtedy Klaudia i mająca 9 lat Irenka Oberhard. Z drugiej strony jeziora czekał na przyjazd matki i przyrodniej siostry Aleksander Oberhard.

Grób Irenki Oberhard.

Grób Irenki Oberhard.

Nie ma grobu Izydora Oberhard pochowanego w zbiorowej mogile pod jakimś statystycznym numerem. Nie ma grobu Klaudii Oberhard. Jedynie Irenka Oberhard spoczywa na cmentarzu w Leningradzie (Petersburg) samotna jak zawsze.

“Gdzieś żyją, lub żyli ludzie dumni ze swojego życiorysu. Ludzie przeklęci.

 Byli funkcjonariusze NKWD prężący się przed lustrem z medalami na piersi otrzymanymi za wyniki w śledztwie Izydora i Zoji Oberhard, niemiecki lotnik, który zrzucił bombę na samochód pełen cywilów, rodziny animatorów tych wydarzeń dumni ze swoich przodków. Wreszcie tzw. wychowawcy specjalnego domu dziecka dla ” dzieci wrogów ludu”, którzy karali biciem i zabieraniem jedzenia zapłakanego malucha  za najmniejsze przewinienie.”

Na ich rękach jest krew Irenki Oberhard, małej dziewczynki której całe krótkie życie było pełne cierpienia krzywdy i strachu. 

 

 

Aleksander OBERHARD II – powrót do korzeni. Polska !

“Patrząc z perspektywy czasu, lata 1943 – 1945 były decydujące o dalszym istnieniu całej gałęzi rodziny OBERHARD. Aleksander II Oberhard był ostatnim męskim potomkiem tej linii. Jakie szanse przeżycia ma zdesperowany dwudziestolatek na pierwszej linii frontu w czasie II Wojny Światowej ?. Pamiętajmy, że wówczas w jednej bitwie ginęło dziennie, od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy żołnierzy !.”

Jest rzeczą co najmniej intrygującą , jak mało zależy od nas samych i jak los rozdaje karty w grze zwanej “życiem”. Gdy w 1963 roku za udział w Powstaniu Styczniowym, Cezary Kałusowski został zesłany w głąb Rosji – marzył i pewnie wierzył, że wróci do Polski. W końcu inni powstańcy po latach i odbyciu carskich wyroków powracali do rodzinnego kraju. Także Izydor Oberhard, który trafił do rosyjskiej niewoli po bitwie pod Marcinkowicami nie przypuszczał, że pozostanie w Rosji ( ZSRR ) do końca życia. Polska to była ich ojczyzna, ich dzieciństwo i groby bliskich. Zostawili wszystko co człowiek kocha najbardziej: Wigilie  polskia literatura, polską tradycję i historię. Byli ludźmi wykształconymi i ich marzenia sięgały dalej niż względnie wygodne zycie na obczyźnie. Matka Aleksandra II – Klaudia ( córka Cezarego Kałusowskiego i żona Izydora ) wszczepiła synowi miłość do dalekiej Polski, mając nadzieje, że chociaż on zrealizuje kiedyś marzenia dziadków i rodziców.

Gdy w Polsce i Europie trwała jeszcze euforia z pokonania Niemiec i zakończenia wojny historia swiatowa znowu zaczęła mieszać losy rodziny Oberhard.

Michal Zymierski - zgoda na obywatelstwo polskie dla Aleksandra II Oberhard

Michal Zymierski – zgoda na obywatelstwo polskie dla Aleksandra II Oberhard

Formalnie, Aleksander II był obywatelem radzieckim, mimo że był żołnierzem Wojska Polskiego. Konferncja Jałtańska ( luty 1945 ) zobowiązywała Stalina do przystąpienia ZSRR do wojny na Dalekim Wschodzie. Oznaczało to przerzucenie milionów żołnierzy z Europy na wschód. A żołnierzy brakowało, bo starty poniesione przez Związek Radziecki były olbrzymie. Brakowało też siły roboczej dla odbudowania zniszczonej gospodarki. Zaczęto więc wycofywać z Wojska Polskiego obywateli radzieckich – także tych, ktorzy kilka lat wczesniej byli “wrogami ludu”. Było to tym łatwiejsze, że Związek Radziecki otrzymał “zwierzchnictwo” nad Polską. Tysiące polskich żołnierzy z dnia na dzień otrzymywało rozkazy powrotu do Moskwy. Aleksander II Oberhard był jednym z nich.

Przyznanie obywatelstwa polskiego Aleksander II Oberhard

Przyznanie obywatelstwa polskiego dla Aleksandra II Oberhard

W koncu 1945 roku, Aleksander II rozpoczął starania dotyczące otrzymania polskiego obywatelstwa. Warunkiem była zgoda osobiście podpisana przez marszałka polski Michała Żymierskiego. Nikt niższy rangą nie miał prawa o tym decydować. W 1948 roku taką zgodę Żymierski podpisał. Zamieszczony w tekście  dokument ma unikatowy charakter. Wydano ich niewiele, ponieważ jak można tam wyczytać, każda zgoda wymagała omówienia i także zgody na poziomie rządowym pomiedzy Polską a ZSRR.  Procedury trwały rok i 25 listopada obywatelstwo polskie zostało przyznane. 5 dni później wziął ślub z Franciszka Wołosowicz. 17 lutego 1950 roku urodził im się syn Aleksander III Oberhard.