KOBIETY z rodziny OBERHARD: Zoja Iwanowna Oberhard – skradzione życie

Słowo wstępne:

Zoja Oberhard www.oberhard.com

Zoja Oberhard www.oberhard.com

W wielu poprzednich wpisach przy różnych okazjach przewijało się nazwisko Zoji Oberhard. Brak osobnego tekstu poświęconego  Zoji wynikał  z faktu braku udokumentowanych źródeł, także rodzinnych. Poniżej przedstawiamy to co wiemy o Zoji Iwanownej Oberhard z domu Anisimowa.  Należy bowiem do KOBIET RODZINY OBERHARD, chociaż Jej pojawienie się w naszej genealogii było nietypowe….

Drugie małżeństwo profesora Izydora Oberhard z młodszą o prawie 20 lat Zoją Iwanowną Anisimową należy do owianych tajemnicą wydarzeń w naszej rodzinie. Z oczywistych względów ( opisywani potomkowie Izydora to dzieci i wnuki z pierwszego związku z Klaudią Kałusowską) rodzinne przekazy na ten temat były fragmentaryczne, bo jakby na to nie patrzeć, ojciec porzucający swoją żonę i dzieci dla młodszej jest zawsze oceniany negatywnie. Z punktu widzenia genealogii, moralna ocena nie ma głębszego sensu.

Grób Irenki Oberhard. Zmienione imię.

Grób Irenki Oberhard. Zmienione imię.

Tym bardziej, że działo się to w państwie totalitarnym Stalina, i bez względu na osobiste postępki cała rodzina Oberhard padła ofiarą represji, podobnie jak miliony innych obywateli ZSRR. To niewiarygodne, ale system represyjny działał tak, że 9-o letnia córka Zoji  i Izydora występuje w spisie ofiar wojny jako: Iosifovna (nie po ojcu Izydorze jak to jest przyjęte w rosyjskim nazewnictwie a po Józefie – oczywiście Stalinie – wszak była córką wroga ludu).. Nie wystarczyło komunistom zamordować. Trzeba było ukraść całe Zycie.

Jeżeli ktoś zna losy, lub należy do rodziny Zoji Oberhard – prosimy o kontakt. (If anyone knows the fate, or belongs to the family Zoya Oberhard – please contact us.), (Если кто-нибудь знает о судьбе, или принадлежит к семейству Зои Oberhard – пожалуйста, свяжитесь с нам)

Nie ulega wątpliwości, że, losy Zoji Iwanownej należą do bardziej tragicznych, w historii rodziny OBERHARD.  Już sam fakt, że została skazana w procesie politycznym czynił z niej i jej bliskich, wroga ludu, co w czasach stalinowskich nie było propagandowym zwrotem, tylko sygnałem dla innych obywateli. Wskazówką, aby dla własnego dobra unikali kontaktów z oskarżoną i jej rodziną. Wcześniej,  romans i  małżeństwo młodej dziewczyny (Zoja ok. 20 lat)  ze starzejącym się znanym w środowisku naukowym profesorem ( Izydor 38 lat), spowodowały  ostracyzm rodzinny i towarzyski    ( Zoja, jakby na to nie patrzeć, rozbiła wieloletnie małżeństwo Izydora z Klaudią).

„Lecz wszystko to było niczym wobec 8 lat spędzonych przez Zoję Oberhard w obozie karnym w Kazachstanie, bez prawa kontaktu,  wobec straty małej córeczki i śmierci męża ( o czym dowiedziała się dopiero po wielu latach).  Rehabilitacja Zoji (podobnie jak Izydora) w 1959 roku, to tylko chichot historii. Dopracowany do perfekcji  radziecki system represji nie tylko mordował, ale kradł  ludziom życie: , zabierano tożsamość, łudzono nadzieją że bliscy żyją, wymazywano twarze z fotografii,  utajniano dokumenty i zmieniano w nich dane etc.   I jeżeli ktoś próbuje  usprawiedliwiać tamten okres, to w niczym nie ustępuje zbrodniarzom , których broni. …      Ale po kolei …”

 

Po kolei (czyli co udało się ustalić):

O małżonkach Izydorze i Klaudii Oberhard pisaliśmy (tutaj), (tutaj), (tutaj), (tutaj), (tutaj) i (tutaj)

W jednym z poprzednich tekstów, opisaliśmy to w ten sposób:

Irkuck ok. 1922r. Wielka miłość. www.oberhard.com

Irkuck ok. 1922r. Wielka miłość. www.oberhard.com

„Z wielkiej miłości która zapłonęła w Irkucku w 1917 roku, pozostało po przeprowadzce do Leningradu (1923r) : niewiele. Naukowa kariera Izydora Oberhard osłabiła więzi rodzinne. Częste wyjazdy, praca na uczelni i nocne pisanie artykułów naukowych ( a wszystko w jednopokojowym sublokatorskim mieszkaniu z zona i dwójka dzieci ) musiały doprowadzić do spięć i kryzysu. Być może wina leżała także po stronie Klaudii, która pracując na zmiany w aptece musiała prowadzić dom i wychowywać Aleksandra i Annę. Małżonkowie zamknięci w swoich własnych światach oddalali się od siebie coraz bardziej.

Gdy Izydor Oberhard, poznał studiującą na Uniwersytecie Leningradzkim Zoję Anisimową miał 38 lat. Rozwód jest kwestią czasu i w 1928 roku Izydor i Zoja stają na  ślubnym kobiercu. W genealogii rodzinnej pojawia się nowa osoba: Zoja Iwanowna Oberhard.

Klaudia Oberhard z dziecmi: Aleksandrem i Anna ( 1936 r. )

Klaudia Oberhard z dziecmi: Aleksandrem i Anna ( 1936 r. ). Po rozwodzie.

Cóż można dodać ?

Pierwsza żona, Klaudia  przeczuwała zbliżający się kres małżeństwa z Izydorem. W 1928 roku Klaudia miała 36 lat, a Zoja prawdopodobnie ok. 20 (nie znamy dokładnej daty urodzenia). W swoim pamiętniku, który Klaudia prowadziła od 1919 roku, opis dotyczący zagranicznej podróży męża po Europie jest chłodny i pozbawiony emocji (jakże różny od wpisów z poprzednich lat).  Starsza o prawie 20 lat Klaudia nie miała szans z młodszą rywalką. Wystarczy spojrzeć na zdjęcia. Wychowana w polskiej, katolickiej rodzinie zesłańca Cezarego Kałusowskiego (wg. XIX-o wiecznych zasad), gdzie mąż, żona i dzieci były świętością,  dalej ubierała się w czarne suknie (jak żony powstańców na znak żałoby), zapięte pod szyję (a były to już frywolne latach trzydzieste,)  ….Do tego całymi dniami   pracowała  w aptece, wychowywała dzieci, prowadziła dom  i po prostu była zmęczona… .

Mamy więc typowy związek: starzejącego się zapracowanego męża z zapracowaną  żoną (która go nie rozumie) i dwójką dzieci. Jest też i druga strona medalu: władza przychylnie patrzy na Izydora, który „bywa” w świecie,  a także otrzymuje propozycje nowych posad, w tym utworzenie katedry w Moskwie, praca w Instytucie Medycyny Eksperymentalnej, udziały w zjazdach…. Krótko mówiąc: robi karierę.

Zoja, irenka, Izydor - 1934 rok

Zoja, irenka, Izydor – 1936 rok

Nie wiemy, gdzie, ani kiedy dokładnie Izydor Oberhard, poznał i zakochał się w Zoji Anisimowej. Prawdopodobnie na uczelni, gdzie Zoja studiowała lub już pracowała. Przypuszczamy też że z wykształcenia była botanikiem, lub zootechnikiem ,ale pewności nie ma. Z psychologicznego punktu widzenia mógł to być  klasyczny układ uczuciowy : mistrz i uczennica, znany profesor i studentka, lub świeżo upieczona absolwentka. Tak czy inaczej starszy Pan zakochał się i  uczucie musiało być na tyle silne, że Izydor  zgodził się na rozwód z Kaludią, slub z Zoją i pozostawienie własnych dzieci z matką ( chociaż trzeba przyznać, że dbał o nie w miarę możliwości).

Pod koniec 1928 roku Izydor i Zoja biorą ślub. Oczywiście przedtem jest rozwód, ale w ZSRR w tamtych latach to tylko formalna zmiana w dokumentach. Świeżo poślubiona para bez problemu dostaje przydziałowe nowe mieszkanie (ul Zwierińska 2) w Leningradzie. Cztery lata później na świat przychodzi córka Irenka, w 1934 Izydor rozpoczyna prace na Uniwersytecie w Moskwie. Teraz wszyscy troje: Izdor, Zoja i Irenka mieszkają  w Moskwie (przy ulicy Spiridoniewskiej 24/1 m 17.).

Tam też zostają aresztowani. Oto rodzinny przekaz dotyczący samego aresztowania z wcześniej zamieszczonego wpisu (wg Aleksandra II – syna Izydora):

Są już trochę zmęczeni: to ich 9 aresztowanie dzisiaj, a jest dopiero 19.00. Mieszkańcy sąsiednich mieszkań nasłuchują przy drzwiach… U Oberhardów słychać szczęk zamka i otwieranie drzwi… Sąsiedzi oddychają z ulgą: „to nie do nas, to pod numer 17″. A tzw. pożyteczni idioci” pocieszają się: „pewnie słusznie go zamykają, w końcu jak człowiek jest niewinny to nie ma się czego obawiać.. „. Izydor zostaje wyprowadzony. W ręku trzyma torbę z kosmetykami i bielizną. Ot. taki zestaw przygotowany po powrocie z pierwszego aresztowania, który trzymał w szafce, w przedpokoju. Ludzie się uczą.

W mieszkaniu „pracują” jeszcze funkcjonariusze. Pod pozorem rewizji, kradzione są co cenniejsze rzeczy. Oczywiście są spisywane. „Zobacz, skrzypce” – mówi pierwszy czekista. „. „Stra-diva-rius”” literuje. „Wpiszemy skrzypce produkcji radzieckiej” proponuje drugi. Zoja nie oponuje. Stara się uspokoić płacząca córeczkę. ” Kiedy będę mogła odwiedzić męża ?” pyta. Czekiści nie odpowiadają. „Pomóżcie” prosi, wciskając im w dłonie pieniądze. Tamci uśmiechają się do siebie. „Może jutro, towarzyszko”. Na odchodnym czekiści zabierają jeszcze pierścionki z łazienki (” wpiszemy je do protokołu w biurze..”) i przywiezionego przez Izydora z Niemiec dla Irenki puchatego misia. „tez mam córkę” mruczy jeden z nich …”  28 września 1937

O aresztowaniach Izydora  i Jego dalszych losach, a także losach pozostałych członków rodziny OBERHARD pisaliśmy:  [ tutaj], [ tutaj], [ tutaj], [ tutaj],

Co stało się z Zoją Iwanowną Oberhard (Anisimową) ?

Po aresztowaniu męża, Zoja wielokrotnie była wzywana do NKWD i przesłuchiwana. Ostatecznie, po zamordowaniu Izydora ( o czym nie wiedziała), także na nią został wydany wyrok: ” 8 lat więzienia bez prawa korespondencji”.

Anna Karolina Oberhard r.1959 www.oberhard.com

Anna Karolina Oberhard r.1959 www.oberhard.com

Wspomina córka Izydora Oberhard – Anna Karolina:

«Мне было 13 лет, – рассказывает она, – когда я осталась без родителей. Мой отец Исидор Александрович Обергард, доктор медицинских aнаук, один из крупнейших русских учёных в области фармацевтики, был арестован в сентябре 1937 г., а мама, Зоя Ивановна Обергард, – в марте 1938 г. Моя младшая четырёхлетняя сестра была отправлена в детский дом для детей «врагов народа». Я ничего не знала о судьбе моих близких вплоть до их реабилитации в 1959 г., когда мне стало известно, что отец по приговору военного трибунала Московского ВО расстрелян 11 марта 1938 г. Мама после тюремного заключения отбывала ссылку без права переписки. Сестра погибла в 1942 г. 22 года я считалась дочерью «врага народа».

Izydor z synem Aleksandrem. Leningrad 1925r.

Izydor z synem Aleksandrem. Leningrad 1925r.

За полгода до войны были учебные военные тревоги. Мальчиков учили военному делу, а девочек – работе медицинских сестёр. Когда началась война, мне только исполнилось 17 лет. Приходилось копать противотанковые рвы, а с неба нас обстреливали самолёты. В Ленинграде я дежурила в госпитале. Разбирала завалы после бомбёжек. Все, начиная с 14 лет, были задействованы в работе, все старались для фронта».

Tłumaczenie (polski):

„Miałam 13 lat – powiedziała – kiedy został pozostawiona rodziców. Ojciec Izydor A. Obergard, MD, jeden z czołowych rosyjskich naukowców w dziedzinie farmaceutyków, został aresztowany we wrześniu 1937 roku, a jego żona, Zoya Oberhard – w marcu 1938 roku .Moja czteroletnia młodsza siostra (Irenka )  została wysłana do domu dziecka dla dzieci „wrogów ludu”. Nie wiedziałam nic o losie moich krewnych aż do ich rehabilitacji w 1959 roku, kiedy dowiedziałam się, że ojciec przez werdyktu trybunału wojskowego w Moskwie VO został zastrzelony 11 marca 1938, o Zoji w więzieniu nic wiedziałam – był zakaz korespondencji . Moja siostra zmarła w 1942 i została uznana za córkę „wroga ludu”. Ja przez 22 lata miałam etykietę córki wroga narodu i przez 22 lata nie znałam losów Ojca i Zoji.

Sześć miesięcy przed wojną były szkolenia (alert) wojskowej. Chłopców uczono nauk wojskowych, a dziewczęta – pracę pielęgniarek. Kiedy zaczęła się wojna, miałem zaledwie 17 lat. Musieliśa  kopać rowy przeciwpancerne, …. W Leningradzie, miałam dyżur w szpitalu. Usuwaliśmy gruz po bombardowaniu. Wszyscy w wieku od 14 lat, byli zaangażowani w pracę. „

 

Translation (ENGLISH):

„I had 13 years – she said – when he was left to parents. Father Isidore A. Obergard, MD, one of the leading Russian scientists in the field of pharmaceuticals, was arrested in September 1937 and his wife, Zoya Obergard – in March 1938, a four-year .Moja younger sister (Irene) was sent to an orphanage for children of „enemies of the people.” I did not know anything about the fate of my relatives until their rehabilitation in 1959, when he learned that his father was the verdict of the tribunal military in Moscow VO shot March 11, 1938, by Zoya in the prison I knew nothing – a ban on correspondence. My sister died in 1942 and was regarded as the daughter of an „enemy of the people.” I am 22 years I label the daughter of an enemy nation.

Six months before the war were training (alert) military. Boys were taught military science and the girls – the work of nurses. When the war started, I was only 17 years old. We had to dig antitank ditches, …. In Leningrad, I was on duty at the hospital. We cleaned up the debris after the bombing. Everyone from the age of 14 years, were involved in the work.. „

Irenka Oberhard. Wróg ludu. www.oberhard.com

Irenka Oberhard. Wróg ludu. www.oberhard.com

Jak wiadomo z poprzednich wpisów Irenka i Klaudia zginęły w czasie ewakuacji Leningradu w 1942 roku.

 Zoja trafiła do obozu w Kazachstanie na 8 długich lat. Nie podejmujemy się opisać, co czuła gdy jej kilkuletnia córka trafiła do domu dziecka, a mąż został zamordowany przez NKWD. Co przeżyła w obozie przez 8 lat, pozbawiona elementarnych praw i informacji o rodzinie. Zainteresowanych odsyłamy do książek o gułagach, gdzie opisywany jest komunistyczny system reedukacji i karania. Mówimy o atrakcyjnej 30 letniej kobiecie w radzieckim obozie karnym o zaostrzonym rygorze, gdzie komendant mógł bez sądu przedłużyć wyrok o 5 lat (!) i gdzie ponad  połowa więźniów umierała z głodu i wycieńczenia.

Z tego co wiemy – przeżyła. Dopiero po powrocie z obozu (1945) Zoja dowiedziała się o śmierci córeczki Irenki. Wróciła po wojnie do Moskwy. O śmierci Izydora władze oficjalnie poinformowały w 1959 roku i mimo że rodzina wcześniej podejrzewała że nie żyje, to wszyscy łudzili się nadzieją.

Izydor Oberhard w wieku ok 46 lat. www.programs4u.com

Izydor Oberhard w wieku ok 46 lat. www.programs4u.com

Fragmentaryczne informacje sugerują, że prawdopodobnie wyszła ponownie za mąż za kogoś o nazwisku  (ямушко ?, Янушко) i imieniu Paweł (павел). Przeniosła się do Leningradu (Petersburg), by być blisko grobu swojej córki Irenki. Zoja zmarła ok. 1972 roku.  Nie miała więcej dzieci.

Oto cała historia. W latach 70-ych XX wieku przyjechała do Warszawy na zjazd Geologów krewna Zoji Oberhard. Rozmawiała o dalszych losach żony Izydora z jego synem Aleksandrem II. Niestety, nie znamy treści tej rozmowy.

Jeżeli ktoś zna losy, lub należy do rodziny Zoji Oberhard – prosimy o kontakt. (If anyone knows the fate, or belongs to the family Zoya Oberhard – please contact us.), (Если кто-нибудь знает о судьбе, или принадлежит к семейству Зои Oberhard – пожалуйста, свяжитесь с нами.).

W innych wpisach, można przeczytać dalszych losach rodziny Oberhard

Szczęśliwym zrządzeniem losu, Klaudia Kałusowska uniknęła bezpośrednich represji. Dla walczących o władzę komunistów była „nikim”. Tym bardziej, że minęło wiele lat od rozwodu z Izydorem. Ot, zwykła aptekarka w lokalnej aptece, wychowująca dwójkę dzieci. Jak pisaliśmy poprzednio, Aleksander II został wyrzucony po pierwszym roku z uczelni medycznej w Moskwie (przemieszkiwał u ojca i Zoji – stąd znamy relację z aresztowania) i wysłany do pracy w Kazachstanie, a Anna Karolina skierowana na reedukację poprzez pracę. Na szczęście  mogła mieszkać z matką. Umieszczona w domu dziecka Irenka mogła z czasem odwiedzać Klaudię, a ta dokarmiała  i opiekowała się nią na ile to było możliwe.

78 rocznica śmierci Izydora Gustawa Oberhard – historia prawdziwa.

Izydor Gustaw Oberhard - ostatnie zdjęcie 1937 rok

Izydor Gustaw Oberhard – ostatnie zdjęcie 1937 rok

To jest historia prawdziwa. O tym, jak w majestacie prawa został zamordowany polski patriota, wielki naukowiec i po prostu człowiek. W rosyjskich dokumentach, poza krótką wzmianką o śmierci profesora Izydora Gustawa Oberhard trudno znaleźć coś więcej na Jego temat. Wszystkie zdjęcia,  teksty, poza kilkoma oficjalnymi, powielanymi i zawierającymi wiele błędów zostały zniszczone, lub ich publikacja została zakazana.  Tak jest i teraz w 2016 rokużadna fotografia ( z wyjątkiem tych, które znajdują się na stronie www.oberhard.com ) w rosyjskim internecie nie istnieje. Światowej sławy naukowiec, jeden z twórców radzieckiej farmacji medycyny eksperymentalnej po prostu był i zniknął.

 

Pobierz .PDFINFO: niniejszy tekst można pobrać w formacie .PDF (klik – pobierz ten tekst, download .PDF format)

„Niniejszy tekst powstał w oparciu o przekaz rodzinny, historię zapamiętaną i opowiedzianą, przez syna Izydora Gustawa:  Aleksandra II Oberhard, naocznego świadka tamtych wydarzeń. Studiował wtedy na Uniwersytecie Moskiewskim (medycyna) i mieszkał  z Ojcem, Zoją i Irenką pod adresem Spiridoniewska 24/1 m 17.”

Izydor Gustaw Oberhard 1912r

Izydor Gustaw Oberhard 1912r

15 marca 1938 roku, w masowej egzekucji wykonanej przez NKWD  na terenie zwanym Komunarka, zamordowany został Izydor Gustaw Oberhard.

Historia życia i śmierci I.G. Oberhard została opisana już wcześniej, oto kilka linków prowadzących do  wybranych tekstów:

kariera naukowa (klik)

życie rodzinne (1) (klik)

życie rodzinne (2) (klik)

Legionista. Bohater bitwy pod Marcinkowicami 6 grudnia 1914 roku.

ostatnie lata – zamordowany przez NKWD

Masowe groby (Moskwa Kommunarka) Izydor Oberhard

Masowe groby (Moskwa Kommunarka) Izydor Oberhard

Powody zabicia I.G. Oberhard przez radzieckich władze,  są dość oczywiste.  Za czasów swoich rządów, Stalin zamordował miliony własnych obywateli. Z rożnych powodów, ale także bez żadnej przyczyny. Wystarczył donos zawistnego sąsiada, żart powiedziany na ulicy, czy spreparowany dokument i wyrok był prawie zawsze ten sam: kara śmierci, ewentualnie obóz koncentracyjny, najczęściej tożsamy z wyrokiem śmierci. System działał precyzyjnie i tak perfidnie, że najbliżsi ofiary nie wiedzieli przez lata, że wyrok został wykonany. Sentencja wyroku zamykała usta wszystkim wkoło: szpiegostwo, próba obalenia ustroju, zdrada.  Wyselekcjonowani sędziowie wydawali w fikcyjnych procesach grupowe wyroki , a gdy liczba oskarżonych przekraczała fizycznie możliwości sądzenia, wyrok wydawał oficer NKWD w „zastępstwie”.

Patenty Izydora OBERHARD

Patenty Izydora OBERHARD

W przypadku Izydora Gustawa Oberhard, sprawa była trochę bardziej skomplikowana, niż gdyby chodziło o szeregowego obywatela. Był znanym naukowcem, profesorem farmacji. Posiadał niekwestionowany dorobek naukowy, był autorem szeregu patentów i publikacji i był  autorytetem w dziedzinie farmacji  i medycyny, w tym medycyny tybetańskiej, autorem podręczników akademickich. Działał także poza granicami ZSRR (min. w Niemieckim Towarzystwie Farmaceutycznym).

Taki człowiek, nie mógł po prostu „zniknąć”. Tutaj, trzeba było zachować pewne pozory.  Stalin, dbał, by w partyjnym kotle „wrzało” i aby żadna z frakcji nie uzyskała przewagi.  Tak było  30 stycznia 1931 roku, gdy po raz pierwszy aresztowano I.G. Oberhard pod błahym pozorem otrzymania paczki z materiałami naukowymi z Niemiec. Dzięki wstawiennictwu znanego naukowca Iwana Pawłowa ( tak, to ten od odruchu Pawłowa), NKWD było zmuszone zwolnić z aresztu profesora i przeprosić. Ale zgromadzone w teczkach materiały pozostały, a czekiści dalej przepytywali znajomych i sąsiadów o Izydora i rodzinę…

Drugie aresztowanie 28 września 1937 roku miało już „solidne podstawy”.  Zabójstwo Kirowa (prawdopodobnie na rozkaz samego Stalina), zaowocowało represjami na masową skalę. Pierwszymi ofiarami byli wysocy  urzędnicy min. komisarz Zdrowia Grzegorz Kamiński, u którego jako konsultant zatrudniony był Izydor Oberhard. Wszystkim stawiano jeden zarzut: zdradę i szpiegostwo.

NKVD_Order_No._00485

NKVD_Order_No._00485

20 sierpnia 1937 roku Nikołaj Jeżow podpisał rozkaz 00485, nakazujący min. aresztować wszystkich obywateli pochodzenia polskiego, którzy byli członkami PPS.  Byłego legionistę, bohatera bitwy pod Marcinkowicami , członka PPS i Lwowskiego oddziału Strzelców, nic już nie mogło uratować !.

28 września 1937 roku Izydor Gustaw Oberhard został zabrany ze swojego mieszkania w Moskwie przy ulicy Spiridoniewskiej 24/1 m 17.

„Taka typowa sytuacja w tamtych latach: pod kamienicę podjeżdżają samochody, czekiści w skórzanych kurtkach, wbiegają po schodach……

Irena Oberhard 1933 - 1942

Irena Oberhard 1933 – 1942

Są już trochę zmęczeni: to ich 9 aresztowanie dzisiaj, a jest dopiero 19.00. Mieszkańcy sąsiednich mieszkań nasłuchują przy drzwiach…  U Oberhardów słychać szczęk zamka i otwieranie drzwi… Sąsiedzi oddychają z ulgą: „to nie do nas, to pod numer 17″. A tzw. pożyteczni idioci” pocieszają się: „pewnie słusznie go zamykają, w końcu jak człowiek jest niewinny to nie ma się czego obawiać.. „. Izydor zostaje wyprowadzony. W ręku trzyma torbę z kosmetykami i bielizną. Ot. taki zestaw przygotowany po powrocie z pierwszego aresztowania, który trzymał w szafce, w przedpokoju. Ludzie się uczą.

Zoja, irenka, Izydor - 1934 rok

Zoja, irenka, Izydor – 1934 rok

 W mieszkaniu „pracują”  jeszcze funkcjonariusze. Pod pozorem rewizji, kradzione są co cenniejsze rzeczy. Oczywiście są spisywane. „Zobacz, skrzypce” – mówi pierwszy czekista. „. „Stra-diva-rius”” literuje. „Wpiszemy skrzypce produkcji radzieckiej” proponuje drugi. Zoja nie oponuje. Stara się uspokoić płacząca córeczkę. ” Kiedy będę mogła odwiedzić męża ?” pyta. Czekiści nie odpowiadają. „Pomóżcie” prosi, wciskając im w dłonie pieniądze. Tamci uśmiechają się do siebie. „Może jutro, towarzyszko”. Na odchodnym czekiści zabierają jeszcze pierścionki z łazienki (” wpiszemy je do protokołu w biurze..”)  i przywiezionego przez Izydora z Niemiec dla Irenki  puchatego misia. „tez mam córkę” mruczy jeden z nich …”

6 miesięcy później taki sam los spotkał  żonę Izydora,  Zoję (aresztowanie), a 4-o letnia córeczka Irenka została umieszczona w domu dla „dzieci wrogów ludu”. Represje spotkały też dzieci Izydora z pierwszego małżeństwa: Aleksandra II   (19 lat, relegowano go z uniwersytetu) i Annę (14 lat, skierowano do pracy, ale pozwolono mieszkać z matką Klaudią Kałusowską).

Komunarka, place of mass-murder by communists

Komunarka, place of mass-murder by communists

To co, dla radzieckich zbrodniarzy było statystyczną pozycją w papierach, w wymiarze rodzinnym było trudną do opisania tragedią. Tragedią ojca i męża, torturowanego przez czekistów, któremu grożono śmiercią własnego dziecka i żony. Chodziło w tym wszystkim o podpis, na piśmie potwierdzający zdradę Kamińskiego.  Izydor Oberhard nie podpisał papierów, wydając na siebie tym samym wyrok. W sfingowanym procesie, gdzie nawet nie dopuszczono do głosu obrońców, 17 lutego 1938 roku skazany został na śmierć za „szpiegostwo”.  Rankiem 15 marca 1938, razem z kilkuset innymi więźniami na terenie specjalnego obiektu KOMUNARKA został zamordowany i pochowany w masowym grobie. Jego zona Zoja Oberhard otrzymała karę 8 lat obozu bez prawa korespondencji.

Nikt z rodziny (syn i córka z pierwszego małżeństwa, pierwsza żona Klaudia) , przez 21 lat nie znał losu Izydora. Oficjalna informacja była taka, że odbywa karę więzienia.

Wspomina Anna Oberhard córka Izydora

Wspomina Anna Oberhard córka Izydora

Oto (na zdjęciu) fragment wspomnień Jego córki: Anny

Na naszych stronach www.oberhard.com staramy się, aby publikowane teksty pozbawione były warstwy emocjonalnej i zawierały udokumentowane historycznie zdarzenia. Trudno jednak przejść obojętnie nad faktami  zwykłego ludobójstwa i to w najgorszej formie. To co budzi największe zdziwienie, to fakt, że prawie 80 lat od tych wydarzeń, rosyjskie instytucje typu Memorial, tak gloryfikowane przez Zachód w okresie ZSRR, ze względu na ujawnianie zbrodni stalinowskich, w praktyce są martwe i nie oferują nic , poza szczątkowymi listami ofiar. Totalny strach z okresu władzy radzieckiej przetrwał w Rosji do dzisiaj.  Miliony ofiar, dalej trwają w zapomnieniu. I nie chodzi tu o ideologię, zimnowojenne animozję, ale o zwykłe poczucie sprawiedliwości dla pomordowanych w tamtych czasach.

Wydane w 1959 roku dokumenty Izydor Gustaw Oberhard

Wydane w 1959 roku dokumenty Izydor Gustaw Oberhard

Oto przykład: wydane w 1959 roku dokumenty w związku z rehabilitacją pośmiertną Izydora . Nawet w akcie zgonu brak informacji o miejscu i przyczynie (!). Urzędowy szary papier wyjaśnia, że był, że nie żyje i że Go zrehabilitowano – więc o co jeszcze wam towarzyszu chodzi ?. Że nie żyje ? No cóż, władza socjalistyczna też się czasem myli. Lepiej zabić 100 swoich niewinnych niż zostawić jednego imperialistę. Nie czytaliście dzieł tow. Stalina ?  Że zarekwirowaliśmy oryginalne skrzypce „Stradivarius” ?. Przecież dostaliście 300 rubli radzieckich odszkodowania. W papierach było napisane że radzieckie, zresztą mogliście nic nie dostać – już my tam wiemy, bez powodu by go nikt nie skazał….

„хорошо ?”. A w ogóle to jak się nazywacie, i co tak się dopytujecie ?.

78 rocznica śmierci Izydora Gustawa Oberhard

78 rocznica śmierci Izydora Gustawa Oberhard pobierz .PDF

Z punktu widzenia rodzinnej genealogii, zamordowanie Izydora Gustawa Oberhard, miało bardzo tragiczne konsekwencje.  Tylko dzięki szczęśliwemu zrządzeniu losu, a także sile charakteru, syna Izydora: Aleksander II, mimo represji („ dziecko wroga ludu”), powrócił do Polski, przechodząc cały szlak bojowy od Lenino do Berlina. Ale o tym już pisaliśmy:

Aleksander Oberhard II dalsze losy

INFO: niniejszy tekst można pobrać w formacie .PDF (klik – pobierz ten tekst, download .PDF format)