27 grudnia 1909 roku, w swoim domu, w wieku 73 lat zmarł Cezary Kałusowski (Цезарий Игнатьевич Калусовский) – aptekarz, powstaniec 1863 roku, mieszkaniec Irkucka. Pochowany został na nieistniejącym dzisiaj cmentarzu Jerozolimskim w Irkucku. Historię jego życia można znaleźć ( tutaj), ( tutaj), (tutaj), ( tutaj), ( tutaj), ( tutaj), ( tutaj), (tutaj) .
Było to spotkanie z udziałem lekarzy Syberii Wschodniej, a odbyło się 14 stycznia 1910 roku. Doktor Bergman, otwierając zebranie, przypomniał szczegółowy życiorys Cezarego Kałusowskiego, a przede wszystkim okres zesłania, zarówno w kontekście jego walki z caratem jak i kariery aptekarza, od bazarowego stoiska z lekami, do Apteki Miejskiej.. Po wygłoszonym przez dr. Bergmana przemówieniu, zebrani na sali lekarze wstali i uczcili minutą ciszy pamięć zmarłego farmaceuty.
Data śmierci Cezarego Kałusowskiego pokrywa sie także z końcem pewnej epoki w historii Rosji i polskich zesłańców 1863 roku.
„Od końca XIX wieku świat szykuje się do I Wojny Światowej, a powstała Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji (SDPRR)(1898) rośnie w siłę i gdy w 1902 roku Lenin dokonuje rozłamu SDPRR nic nie jest w stanie zatrzymać nadchodzącej rewolucji bolszewików.
Uporządkowany mieszczański świat w którym żył Cezary Kałusowski z rodziną, odchodzi w niebyt. Towarzysze walki powstańczej to dzisiaj schorowani starcy, a ideały młodości: zapomniane i nieaktualne. I to co najgorsze: nadchodzące czasy okażą się najokrutniejsze nie tylko dla świata, ale także ( a może przede wszystkim) dla poszczególnych członków rodziny Oberhard. Syn Cezarego – Aleksander Kałusowski, podobnie jak jego zięć Izydor Oberhard, wnuk Aleksander Oberhard, oraz kilkuletnia wnuczka Irenka Oberhard staną się ofiarami represji…”
Ponad 100 lat później, na Uniwersytecie Irkuckim (29.XI.2013 ) odbyło się podobne spotkanie (klik). Historia zatoczyła koło i nie ma już cara, bolszewików i zesłańców. Z tamtych mrocznych czasów pozostała pamięć o porządnych ludziach i dobrych uczynkach.
Podobnie jak w 1910 tak i w 2013 roku, Cezary Kałusowski trafił do panteonu lekarzy Syberii Wschodniej.
Przedstawiamy całe wydanie pisma Восточная Заря No 12, 16.01.1910. w formie PDF (klik). Na stronie 2 jest omawiany artykuł opisujący spotkanie lekarzy Wschodniej Syberii (source).
Ale już sama gazeta jest niezwykle ciekawym dokumentem, pozwalającym zapoznać się z tamtą epoka i tamtym miejscem. Tekst jest w języku rosyjskim.
Ślub córki Cezarego Kałusowskiego – Klaudii, z Izydorem Gustawem Oberhard (Исидор Александрович Обергард ) i narodziny ich syna Aleksandra II Oberhard 1 stycznia 1919 roku połączyły na wieki obie rodziny…